Zoef! Daar vliegt het balletje door de lucht. En gelijk komt er een goudgele flits achteraan: de trouwe labrador die maar al te graag het balletje wil ophalen en terugbrengen naar de baas. En met zijn grote hijgende grijns vraagt ie eigenlijk: “dat heb ik goed gedaan he baas?”
Dit beeld lijkt in een privé setting thuis te horen. Maar het gebeurt ook ontzettend veel in organisaties: enthousiaste collega’s die bij de minste of geringste vraag gaan rennen, dan vragen: dit is wat je wilde toch? Ben je nu blij?
Het team van functioneel beheerders dat Diederick Stoel en ik begeleiden noemen dat bij zichzelf de labrador mentaliteit.
Het verkeerde balletje
Niks mis mee natuurlijk. Sterker nog: er wordt vanuit een ontzettend sterke loyaliteit en goede intentie gewerkt. Maar dat is op langere termijn ook vermoeiend, chaotisch en gewoonweg teveel. En vaak ook niet effectief, want in plaats van een belonende aai over je bol krijg je deze reacties:
- “Maar dat is niet wat ik wilde!”
- “Dat duurde veel te lang, nu hoeft het niet meer”
- “Hoezo dat kan niet ?!?”
- ………..(geen reactie, want de baas van het balletje heeft opeens zijn interesse verloren)
En de labradors maar rennen, totdat ze elke dag stikchagarijnig naar werk gaan en omvallen van alle inspanning.
De zwijgende meerderheid
Vaak zijn de gooiers van de balletjes net zo enthousiast als de labradors zelf. Je kent allemaal de setting van een teamvergadering waarin de altijd ambitieuze collega zijn zin begint met “we zouden echt een keer iets met…… moeten”. Hij of zij krijgt gelijk bijval van 2 of 3 collega’s en de leidinggevende: “ja supergoed idee, moeten we doen! Pak jij dat op?”. De rest van het team zwijgt. Geen idee wat ze denken, in elk geval niet: wat een goed idee! Geen vraag gesteld.
Allemaal prachtige ideeën
Dus starten we een nieuw initiatief of project, met een ambitieuze deadline. Voor de derde keer deze maand. Allemaal prachtige ideeën, echt waar! En de labradors denken: nog een ‘prioriteit’ erbij….. vooruit we gaan het proberen….. Wederom: geen vraag gesteld. Ja ok… “Wie moeten we aanhaken? “ en “Wanneer moet het klaar?” Tegen beter weten in beloven ze dat het op tijd af komt.
“Waarom doen we dit?”
Jullie herkennen deze situatie ongetwijfeld bij jezelf of bij collega’s. De goede ideeën zijn prachtig. De intenties van iedereen zijn zuiver. De bereidheid om er hard aan te werken druipt er vanaf. En toch komt het niet van de grond.
Want…. Waarom doen we dit precies? Wat willen we ermee bereiken? Welk probleem of behoefte lossen we er mee op? En hoe moet het resultaat er dan uit zien? Is dit idee dan de beste manier, of zijn er ook andere opties? En de meest tijdseffectieve veranderaanpak: zou het ook vanzelf op kunnen lossen als we er even niets mee doen? Welke aanpak is het meest passend: projectmatig, programmatisch, agile? En hoe verhoudt dit project zich tot onze andere werkzaamheden: welke is het belangrijkst?
Professioneel gesprek
Dit professionele gesprek mist maar al te vaak. Liever beginnen met rennen, achter het balletje aan. Want je wilt niet lastig of onwelwillend zijn voor de collega die de opdracht wil verstrekken. Je wilt laten zien hart voor de zaak te hebben. Maar je hebt pas echt hart voor de zaak als je een bewuste en professionele afweging maakt. Dat je zorgvuldig omgaat met ieders beschikbare tijd, geld en energie. Daarmee zijn de organisatie, jouw collega’s en jijzelf het meest geholpen. Dat zijn organisaties met focus, realistische planning en de mooiste resultaten. Daar draag ik graag mijn steentje aan bij.
De functioneel beheerders zijn op de goede weg, met slimme overlegvormen uit de teamsessies hebben ze al grote stappen gezet. Ze ervaren rust, overzicht en zowaar wat meer werkplezier.
Dat gun je toch elke labrador!
